በቤት ውስጥ ፎቶሲንተሲስን ማስተማር ቀላል እና አስደሳች ስራዎችን ከመማሪያ መጽሀፍ መማር ጋር ካዋሃዱ ነው።
ፎቶሲንተሲስ ምንድን ነው?
በመሰረቱ ፎቶሲንተሲስ ዕፅዋት የፀሐይን ብርሃን ወደ ኃይል የሚቀይሩበት ሂደት ነው። ፎቶሲንተሲስ በፕላኔታችን ላይ በጣም አስፈላጊ ከሆኑት ሂደቶች አንዱ ነው; እሱ ለመላው የምግብ ሰንሰለት መሠረት ነው እና ለሰው ልጆች እስትንፋስ ያለው አየር ይሰጣል።
ፎቶሲንተሲስን በቤት ውስጥ ማስተማር
ፎቶሲንተሲስ በሚያስተምሩበት ጊዜ ልጅዎ ሊረዳው በሚችል መልኩ ሂደቱን ማብራራት አስፈላጊ ነው።
ሰዎች ሲጠሙ ውሃ እንደሚጠጡት ተክሎችም ከሥሮቻቸው ወደ ውሃ ይገባሉ። በተጨማሪም ካርቦን ዳይኦክሳይድን ከአየር ይወስዳሉ. በቂ የፀሐይ ብርሃን ሲኖራቸው እፅዋቱ ውሃውን እና ካርቦን ዳይኦክሳይድን ወደ ኦክሲጅን እና ግሉኮስ ወይም ስኳር ይለውጡታል. የሰው ልጅ ለማደግ ምግብ እንደሚያስፈልገው ሁሉ ግሉኮስን ለማደግ የሃይል ምንጭ አድርገው ይጠቀማሉ። የሰው ልጅ እንዲተነፍስ ኦክስጅንን ወደ አካባቢው መልሰው ይለቃሉ።
ይህ ሂደት ፎቶሲንተሲስ ይባላል።
ይህንን ሂደት ለማከናወን ተክሎች ክሎሮፊል የተባለ ኬሚካል እርዳታ ያስፈልጋቸዋል። አረንጓዴ ቀለማቸውን የሚሰጣቸው ይህ ኬሚካል ነው። በመኸር ወቅት እና በክረምት, ለፎቶሲንተሲስ የሚሆን የውሃ እና የፀሐይ ብርሃን አነስተኛ ነው. በዚህ ምክንያት ተክሎች ወደ ማረፊያ ሁኔታ ውስጥ ይገባሉ እና ግሉኮስ ማምረት ያቆማሉ. ፎቶሲንተሲስ ሲቆም እና ክሎሮፊል ሲቀንስ ቅጠሎቹ ቀለም መቀየር ይጀምራሉ. ለዚህም ነው ዛፎች በአመቱ ቀዝቃዛ ወራት ቢጫ እና ብርቱካንማ ቅጠል ያላቸው።
የትምህርት እቅድ መፍጠር
በቤት ውስጥ በሚማሩበት ወቅት የሚጠቀሙበትን የፎቶሲንተሲስ ትምህርት እቅድ ሲነድፉ የልጅዎን እድሜ እና የችሎታ ደረጃ ግምት ውስጥ ያስገቡ። ትልልቅ ልጆች ከፎቶሲንተሲስ ጀርባ ያለውን ኬሚስትሪ ለመረዳት ምንም ችግር ባይኖራቸውም፣ ትናንሽ ልጆች ወደ ውስብስብ እንቅስቃሴዎች ከመሄዳቸው በፊት በመሠረታዊ ነገሮች መጀመር አለባቸው። ፎቶሲንተሲስ በሚያስተምሩበት ጊዜ የተፃፉ ትምህርቶችን ከተግባራዊ እንቅስቃሴዎች ጋር ማጣመር ይፈልጉ ይሆናል።
የፎቶሲንተሲስ ተግባራት
ፎቶሲንተሲስን በሚያስተምርበት ጊዜ በተለይም በትናንሽ ሕፃናት ላይ ከፅሁፍ ፅሁፎች በተጨማሪ በተግባር የተደገፈ የትምህርት ተግባራትን ማካተት ጠቃሚ ነው። በቤትዎ ወይም በማህበረሰብዎ ውስጥ በሚገኙ ቁሳቁሶች የሚከተሉትን ተግባራት ማከናወን ይችላሉ ።
ተግባር አንድ፡ ፎቶሲንተሲስ ሥዕላዊ
የግንባታ ወረቀት እና ክራየኖች ወይም ማርከሮች በመጠቀም ልጅዎ የፎቶሲንተሲስ ሥዕላዊ መግለጫ እንዲቀርጽ ያድርጉ።
- ልጅዎ ወረቀት ላይ ተክል ወይም አበባ እንዲስል አስተምሩት።
- ልጅዎ የፀሀይን ሃይል ለማሳየት ፀሀይን ከእጽዋቱ በላይ እንዲሳል ያድርጉት።
- ልጅዎ ለተክሉ የሚሆን የውሃ ምንጭ እንዲጨምር ይጠይቁት። ይህ በዝናብ ጠብታ ወይም የከርሰ ምድር ውሃ መልክ ሊሆን ይችላል.
- በወረቀቱ በግራ በኩል ልጅዎ "ካርቦን ዳይኦክሳይድ" የሚሉትን ቃላት እንዲጽፍ ያድርጉት ወይም ቃሉን ይፃፉለት፣ እንደ እድሜው። ተክሉ ካርቦን ዳይኦክሳይድን ከአካባቢው እየወሰደ መሆኑን ለማሳየት ከቃሉ ወደ ተክል የሚወስደውን ቀስት ይሳሉ።
- በወረቀቱ በቀኝ በኩል ልጅዎ "ኦክስጅን" የሚለውን ቃል እንዲጽፍ ያድርጉ። በዙሪያው ባለው አየር ውስጥ ኦክሲጅን መውጣቱን ለማመልከት ከእጽዋቱ ራቅ ብሎ የሚያመለክት ቀስት ይሳሉ።
- ልጅዎ ፎቶሲንተሲስ የሚያመነጨውን የግሉኮስ ምልክት ለማሳየት ከሥሩ አጠገብ ያለውን የስኳር ኪዩብ እንዲስል ያድርጉት።
- ልጅዎ በሥዕሉ ላይ እያለ እያንዳንዱ የሂደቱ ሂደት እንዴት እንደሚሰራ ያስረዱት።
ተግባር ሁለት፡ በፎቶሲንተሲስ ውስጥ የፀሀይ ብርሀን አስፈላጊ
ልጅዎ ፎቶሲንተሲስ በሚያስተምርበት ጊዜ ለፀሀይ ብርሀን በቂ መጋለጥ በማይኖርበት ጊዜ በእጽዋት ላይ ምን እንደሚፈጠር ማሳየት አስፈላጊ ነው። በጣም ትንሽ የፀሐይ ብርሃን በእጽዋት ላይ ያለውን ተጽእኖ በጥቂት ቀናት ውስጥ ማሳየት ይችላሉ።
- አሉሚኒየም ፎይል፣የወረቀት ክሊፖች እና ጥንድ መቀሶች ሰብስብ።
- ልጅዎ ለእንቅስቃሴው የቤት ውስጥ ተክል ወይም ትንሽ ቁጥቋጦ እንዲመርጥ ያድርጉ።
- ልጅዎ ፎይልውን በትናንሽ ቁርጥራጮች እንዲቆርጥ እርዱት። ቁርጥራጮቹ በእጽዋቱ ቅጠሎች ላይ ለመገጣጠም ትንሽ መሆን አለባቸው።
- የወረቀት ክሊፖችን በመጠቀም የፎይል ቁርጥራጮቹን እጽዋቱ ላይ ወደተለያዩ ቅጠሎች ይጠብቁ።
- ተክሉን ፀሀያማ በሆነ ቦታ ለምሳሌ ከመስኮቱ ውጭ ወይም አጠገብ ያድርጉት።
- በአራት እና በአምስት ቀናት ውስጥ፣ልጅዎ የወረቀት ክሊፖችን እንዲያወልቅ ያድርጉ እና በእጽዋቱ ላይ ያሉትን ቅጠሎች ይመልከቱ። በፎይል የተሸፈኑ ክፍሎች ለፀሐይ ብርሃን ከተጋለጡ ክፍሎች የተለዩ ይሆናሉ. ይህ ለውጥ ለምን እንደተከሰተ ልጅዎን ይጠይቁ።
ተግባር ሶስት፡ ቅጠሎችን መሰብሰብ
በበልግ ወቅት ቅጠሎችን መሰብሰብ ለትናንሽ ልጆች ፎቶሲንተሲስን ለማስተማር ቀላል መንገድ ነው። ከልጅዎ ጋር በእግር ይራመዱ እና በተቻለ መጠን የተለያየ ቀለም ያላቸውን ቅጠሎች እንዲሰበስብ ያስተምሩት. ቅጠሎቹን በስዕል መለጠፊያ ደብተር ፣ በፎቶ አልበም ውስጥ ማሳየት ወይም በፕላስቲክ ከረጢቶች ውስጥ ብቻ ማከማቸት ይችላሉ ። እያንዳንዱ ቅጠል ለምን የተለየ ቀለም እንዳለው ለልጅዎ ያስረዱ።
የመስመር ላይ መርጃዎች
ኢንተርኔት ፎቶሲንተሲስን በማስተማር ላይ የተለያዩ ጠቃሚ መረጃዎችን ይሰጣል።
Illuminating Photosynthesis የተሰኘው የPBS ድረ-ገጽ ፎቶሲንተሲስን በማስተማር በይነተገናኝ ፍላሽ አኒሜሽን፣ ለመረዳት ቀላል የሆነ ጽሑፍ እና ጥቂት ትምህርታዊ እንቆቅልሾችን ያቀርባል።
Wonderville ለትልልቅ አንደኛ ደረጃ ህጻናት በይነተገናኝ ጨዋታ እና የትምህርት እቅድ አለው።
- የማስተማር መዝሙሮች ፎቶሲንተሲስን በሙዚቃ ማስተማርን ያበረታታሉ።
- ሳይንስ ሜድ ቀላል ለአረጋውያን ተማሪዎች ያተኮረ ሲሆን ሥዕላዊ መግለጫዎችን፣ ምሳሌዎችን እና ተግባራትን ጨምሮ ስለ ፎቶሲንተሲስ አጠቃላይ መረጃ ይሰጣል።
